Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/8, mở ra một giai đoạn mới cho thị trường bất động sản, hướng tới sự minh bạch và hiệu quả cao hơn. Phóng viên TTXVN đã có cuộc trao đổi với ông Đào Trung Chính, Cục trưởng Cục Quy hoạch và phát triển tài nguyên đất (Bộ Tài nguyên và Môi trường) để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này.
Luật Đất đai 2024 đã thiết lập một điều khoản chuyển tiếp đặc biệt (Điều 257) nhằm hướng dẫn xác định giá đất cụ thể cho các trường hợp đã được giao đất hoặc cho thuê trước khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực và chưa được định giá. Điều này tạo điều kiện cho các địa phương có cơ sở pháp lý để hoàn tất việc định giá đất và thu nghĩa vụ tài chính cho các trường hợp này. Để thực hiện các nhiệm vụ được giao theo Luật Đất đai 2024, Chính phủ đã ban hành hai nghị định quan trọng: Nghị định số 71/2024/NĐ-CP quy định về giá đất và Nghị định số 103/2024/NĐ-CP quy định về tiền sử dụng đất và tiền thuê đất. Các nghị định này cung cấp quy định chi tiết về phương pháp định giá đất cũng như cách tính toán khoản tiền nộp bổ sung cho các trường hợp đất đã được Nhà nước giao hoặc cho thuê theo Luật Đất đai 1993, Luật Đất đai 2003, và Luật Đất đai 2013 mà đến nay vẫn chưa được xác định giá đất.
Luật Đất đai 2024, cùng với các văn bản hướng dẫn thi hành chi tiết, đã thiết lập một hành lang pháp lý đầy đủ. Điều này cho phép các địa phương thực hiện và giải quyết triệt để những tồn đọng kéo dài liên quan đến định giá đất.
Luật Đất đai 2024 với các quy định mới, như việc loại bỏ khung giá đất, cập nhật bảng giá hàng năm, và chuyển quyền quyết định giá cho cấp quận, huyện, dự kiến sẽ tạo ra nhiều cải thiện trong việc giao và sử dụng đất, đồng thời gia tăng nguồn thu ngân sách. Những thay đổi này chắc chắn sẽ có tác động sâu rộng đến thị trường bất động sản theo nhiều hướng khác nhau.
Cụ thể, việc điều chỉnh giá đất theo từng giai đoạn sẽ giúp nhà đầu tư và người dân dự đoán xu hướng giá đất trong tương lai, từ đó tăng cường tính minh bạch và ổn định của thị trường bất động sản. Đối với các dự án đầu tư công và xây dựng hạ tầng, việc tính giá đất dựa trên giá sử dụng sẽ đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong định giá đất, ảnh hưởng trực tiếp đến giá bán căn hộ và nhà ở ở các khu vực có dự án đầu tư công hoặc xây dựng hạ tầng.
Khi Luật Đất đai 2024 chính thức có hiệu lực, thị trường bất động sản được kỳ vọng sẽ trở nên minh bạch và công bằng hơn. Điều này sẽ bảo vệ quyền lợi của cả người mua và người bán đất, đồng thời tác động đến thị trường bất động sản theo nhiều cách khác nhau. Luật cũng có những quy định đổi mới để tạo điều kiện thông thoáng, giúp các doanh nghiệp tiếp cận quỹ đất phù hợp cho các dự án, từ đó đảm bảo nguồn cung cho thị trường bất động sản đang gặp tình trạng khan hiếm, đặc biệt là ở phân khúc trung bình.
Thị trường bất động sản chịu ảnh hưởng từ nhiều hệ thống pháp luật chuyên ngành, bao gồm pháp luật về nhà ở, kinh doanh bất động sản, tín dụng và nhiều chính sách quan trọng khác đã được sửa đổi hoặc ban hành trong thời gian qua. Chính sách pháp luật đất đai mới sẽ giúp xử lý nhiều vấn đề tồn tại, khó khăn và vướng mắc của các dự án bất động sản, đồng thời cân bằng cung cầu về nhà ở, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các hoạt động của thị trường bất động sản trong thời gian tới.
Luật Đất đai 2024 với nhiều nội dung đổi mới và đột phá, nhằm nâng cao hiệu lực và hiệu quả trong quản lý cũng như sử dụng đất. Trong tổng số 260 điều của Luật Đất đai 2024, có 97 điều giao cho các cơ quan như Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Hội đồng nhân dân, và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật.
Để đạt được hiệu quả từ các quy định mới của Luật Đất đai 2024, đặc biệt là những chính sách liên quan đến quyền của người sử dụng đất, bao gồm chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; chính sách đất đai đối với đồng bào dân tộc thiểu số; chính sách đối với người Việt Nam định cư ở nước ngoài; và các chính sách tài chính đất đai, giá đất; cũng như việc cho phép sử dụng đất kết hợp đa mục đích. Luật cũng chú trọng vào việc đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, cải cách thủ tục hành chính, giảm bớt chi phí tuân thủ, và cắt giảm khâu trung gian trong quản lý và sử dụng đất.
Để giải quyết những vướng mắc hiện nay của thị trường bất động sản, cần thiết các bộ, ngành liên quan phải tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến và tập huấn về Luật Đất đai 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành bằng nhiều hình thức đa dạng và phong phú. Việc này phải được thực hiện sâu rộng đến từng cơ quan, đơn vị, hiệp hội, tổ chức chính trị xã hội và đối tượng chịu sự tác động để đảm bảo các chính sách ưu việt sớm đi vào thực tiễn, đồng thời tạo sự thống nhất và đồng thuận trong nhận thức và triển khai thực hiện.
Các Bộ, ngành và địa phương cũng cần khẩn trương rà soát và cập nhật các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến đất đai, để ban hành, sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc bãi bỏ các quy định không còn phù hợp, đảm bảo sự thống nhất và đồng bộ với Luật Đất đai 2024. Đồng thời, việc thực hiện hiệu quả các quy định mới cần được gắn chặt với công tác thanh tra, kiểm tra và giám sát để phát hiện và xử lý kịp thời các sai phạm. Cần có biện pháp xử lý nghiêm minh, đúng quy định nhằm răn đe và khắc phục các vi phạm, đồng thời tăng cường phối hợp giữa các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương và các bên liên quan để đảm bảo việc thực hiện quy định được đồng bộ và hiệu quả.